اعضای کارگروه کمیته حمایت از کسب‌وکار پس از یک سال پیگیری درباره امکان عرضه کالاهای سلامت غیردارویی روی پلتفرم‌های فروش آنلاین مجدد نشستی را با همین موضوع در تاریخ 1400/07/10 و با حضور نمایندگانی از اتاق ایران، اتاق اصناف، معاونت حقوقی ریاست جمهوری، معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه، اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی، اسنپ دکتر، دیجی‌کالا، سازمان نظام پزشکی و سازمان غذا و دارو برگزار کردند. در این نشست مقرر شد دبیرخانه کمیته حمایت از کسب‌وکار مجدد مکاتبه‌ای با سازمان غذا و دارو در رابطه با امکان ارائه مجوز لازم به پلتفرم‌های متقاضی برای عرضه کالاهای سلامت غیردارویی، داشته باشد.

در طول یک سال گذشته طی نشست‌های متعددی در کارگروه تخصصی حمایت از کسب‌وکار و در دو نشست اصلی این کمیته، موضوع عرضه کالاهای سلامت غیردارویی روی پلتفرم‌های فروش آنلاین بررسی شده است؛ اما متاسفانه تا امروز به نتیجه نرسیده است.

در حال حاضر ۲۱۳ داروخانه طبق اعلام سازمان غذا و دارو مجوز فروش آنلاین دارند و به دنبال آن پلتفرم‌ها درخواست دریافت مجوز برای امکان عرضه این محصولات را به عنوان یک به‌هم‌رسان که می‌تواند فرد خریدار را به داروخانه موردنظر متصل کند، دارند. در این بین سازمان غذا و دارو با توجه به لزوم نظارت بر روند عرضه انواع دارو و مکمل‌های غذایی و ورزشی از ارائه مجوز به آنها ممانعت می‌کند.

این درحالی است که پس از نشست کمیته حمایت از کسب‌وکار در ۱۱ اسفند ۹۹ قرار شد «سازمان غذا و دارو ظرف مدت یک هفته پیش‌نویس اولیه "ضوابط جدید فروش اینترنتی فراورده‌های سلامت غیردارویی" را تهیه و به دبیرخانه کمیته ارسال کند. این سازمان علی‌رغم پیگیری‌های متعدد از سوی دبیرخانه کمیته و معاونت حقوقی ریاست جمهوری، پیش‌نویس مورد نظر را تاکنون تهیه نکرده و تنها در ۲۱ تیر سال جاری آیین نامه فعالیت سامانه‌های حوزه سلامت (دیجیتال) را برای دبیرخانه کمیته حمایت از کسب‌وکار ارسال کرد که ارتباط مشخصی هم با مطالبات مطرح شده در نشست‌های کمیته ندارد.

در این رابطه محسن عامری، مدیر کمیته حمایت از کسب‌وکار با بیان این مطلب که در طول یک سال اخیر این پرونده باز بوده و با عدم هماهنگی سازمان غذا و دارو، همچنان نتوانستیم در این حوزه به نتیجه برسیم، گفت: علاوه بر نشست‌های کارگروه تخصصی در دو جلسه اصلی کمیته حمایت از کسب‌وکار هم این موضوع را بررسی کردیم.

بر اساس اظهارات او موضوع سلامت، یک موضوع اولویت‌دار است و کسی منکر نظارت و کنترل بر این بخش نیست. هرچند همان‌طور که به یک داروخانه اجازه داده می‌شود تا فروش آنلاین داشته باشد، این داروخانه ها باید بتوانند بر روی پلتفروم‌ها نیز  فروش آنلاین داشته باشند. در واقع مطالبه پلتفرم‌ها این است که به داروخانه‌های دارای مجوز عرضه آنلاین، متصل ‌شوند و یک پل ارتباطی بین خریدار و فروشنده باشند و با حفظ شرایط مدنظر قانون و بدون تغییر در مکانیزم نگهداری و حمل محصول، زمینه خرید آسان‌تر را برای خریدار مهیا کنند.

مدیر دبیرخانه کمیته حمایت از کسب‌وکار تصریح کرد: همین الان ضابطه فروش اینترنتی برای داورخانه‌ها وجود دارد. اگر این امکان، قانونی است پس تفاوتی بین فروش از طریق سایت داروخانه یا پلتفرم به‌هم‌‌رسان نیست. اگر هم فروش آنلاین این نوع کالاها ممنوع است، بنابراین باید مجوز این داورخانه‌ها نیز لغو شود.

به باور او مسئله اینجاست که اگر از طریق پلتفرم‌ها زمینه خرید مکمل‌های غیردارویی فراهم شود، حتی امکان نظارت بیشتر بر روند خرید آنها وجود دارد. چون اطلاعات سفارش‌دهنده با تاریخ ثبت درخواست در دسترس است، در حالی که در خرید حضوری هیچ‌گونه اطلاعاتی از فرد خریدار ثبت نمی‌شود.

در ادامه آرش انیسیان، مدیرکل اقتصاد سلامات سازمان نظام پزشکی، هم با بیان این نکته که هرچه در روند عرضه آنلاین انواع محصولات و کالاها به صورت کلی تاخیر بیاندازیم امکان سواستفاده بیشتر می‌شود، تاکید کرد: بدون شک نظارت دقیق بر عرضه انواع دارو و مکمل ضرورت دارد اما نکته اینجاست که درخواست مطرح شده تنها منوط به هم‌رسانی است؛ اگر هدف همین است با آن موافقیم.

به اعتقاد او تعلل در این روند مجاز نیست و باید به صورت شفاف و در قالب چارچوبی مشخص امکان عرضه مکمل‌ها را از طریق پلتفرم‌ها مهیا کنیم. در این مسیر روند قیمت‌گذاری و عرضه باید قانونی و با نظارت کامل انجام شود.

افشین کلاهی، رئیس کمیسیون کسب‌وکارهای دانش‌بنیان اتاق ایران نیز امکان عرضه کالاهای سلامت غیردارویی به کمک پلتفرم‌ها را موضوع مهمی دانست که به نفع مردم و کسب‌وکارها بوده و در عین حال لطمه‌ای به کار داروخانه‌ها نمی‌زند.

به اعتقاد این فعال اقتصادی باید سازوکار اجرای این روند را در نظر گرفت و از این طریق مانع عرضه غیررسمی این نوع محصولات در بستر اینترنت شد.

او خاطرنشان کرد: همین الان هم امکان اجرای این هدف وجود دارد. اگر همین الان داروخانه دارای مجوز فروش آنلاین بگوید که با حفظ کلیه ضوابط مورد نظر قانون قصد دارد فروش خود را از طریق پلتفرم‌ها انجام دهد، کافی است؛ اما اگر سازمان غذا و دارو اصرار دارد که برای این منظور دستورالعمل جداگانه‌ای تهیه شود، می‌توان با همکاری بخش خصوصی دستورالعملی را تدوین کرد.

باقری، نماینده اداره کل امور فرآورده های طبیعی، سنتی و مکمل سازمان غذا و دارو ضمن اشاره به تبصره 3 ماده 3 قانون مربوط به مقررات امور پزشکی، دارویی، مواد خوردنی و آشامیدنی اظهار داشت کلیه فرآورده های تقویتی، تحریک کننده، ویتامین ها، و غیره جزء اقلام دارویی محسوب می‌گردد و هر مقرراتی که بر دارو حاکم است، بر مکمل ها نیز حاکم می‌باشد و در تمامی دنیا رگولاتور باید سخت گیر باشد. 

در این ارتباط نوشین محمدحسینی، مدیرکل نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو با بیان این مطلب که سازمان غذا و دارو مخالف تسهیل دسترسی به فرآورده‌های سلامت نیست، گفت: آنچه اهمیت دارد عرضه دقیق دارو با رعایت کلیه استانداردهاست. باید امکان رصد درخواست‌های ثبت شده برای دارو یا انواع مکمل‌ها در پلتفرم‌ها فراهم باشد. دغدغه سازمان نگهداری و حمل اصولی داروست.

او خاطرنشان کرد: مخالف استفاده از سیستم‌های جدید نیستیم؛ اما باید برای رعایت استانداردها و اصول فروش دارو سازوکار دقیقی لحاظ شود.

مدیرکل نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو تاکید کرد: با قانون‌مند شدن عرضه آنلاین موافقیم و همه تلاش را در این راستا داریم. در همین ارتباط مطالعاتی انجام شده و استانداردهایی هم در حال تهیه است. در این راستا از هرگونه کمکی پذیرا هستیم.

بدین ترتیب مقرر شد، مجدد درخواست موجود مبنی بر امکان عرضه کالاهای سلامت غیردارویی کشور از جمله مکمل‌های غذایی و ورزشی روی پلتفرم‌های فروش آنلاین طی مکاتبه‌ای از سوی دبیرخانه حمیات از کسب‌وکار با سازمان غذا و دارو پیگیری شود.