اعضای کارگروه کمیته حمایت از کسب وکار با توجه به فروش انواع مکمل‌های غذایی، ورزشی توسط 200 داروخانه دارای مجوز فروش آنلاین، علت رد شدن درخواست سایر پلتفرم‌ها نظیر دیجی کالا به عنوان بهم رسان در توزیع مکمل‌ها را بررسی کردند.

بر اساس آنچه در این جلسه مطرح شد، با توجه به رشد کسب‌وکارهای دیجیتال در کشور و لزوم دسترسی به انواع محصولات به کمک فروش آنلاین، پلتفرم‌هایی مانند دیجی کالا درخواست دریافت مجوز برای بهم رسانی بین داروخانه و مشتری در چرخه خرید انواع مکمل‌ها را ارائه دادند که از سوی سازمان غذا و دارو پذیرفته نشده است.

با توجه به رد این درخواست، موضوع طی نشستی در تاریخ 99/10/13 با حضور نمایندگان دبیرخانه کمیته حمایت از کسب و کار، سازمان غذا و دارو،  معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، وزارت امور اقتصادی و دارایی، معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه، اتاق اصناف ایران، شرکت دیجی کالا، اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی، کمیسیون حقوقی،حمایت‌های قضائی و مقرراتی اتاق ایران و کمیسیون کسب‌وکارهای دانش بنیان اتاق ایران بررسی شد.

محسن عامری، مدیر دبیرخانه کمیته حمایت از کسب وکار با بیان این مطلب که دبیرخانه پیش از برگزاری این جلسه طی نامه‌ای به سازمان غذا و دارو علت نپذیرفتن درخواست مذکور را جویا شده است، گفت: سازمان غذا و دارو به استناد تبصره 3 ماده 3 قانون مقررات پزشکی و دارویی و بند پ ماده 7 قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور، فروش انواع مکمل‌ها به صورت آنلاین را ممنوع دانسته و تأکید دارد برای این کار باید قانون موجود را اصلاح کرد.

بر اساس اظهارات عامری، مواد قانونی مورد توجه سازمان غذا و دارو هیچ‌کدام به ممنوعیت فروش آنلاین مکمل‌های غذایی و ورزشی اشاره نمی‌کنند. کمااینکه همین الآن داروخانه‌هایی با مجوز وزارت بهداشت و طبق ضابطه ای تحت عنوان فروش اینترنتی فرآورده های سلامت غیردارویی در داروخانه ها، در حال فروش آنلاین این نوع محصولات هستند.

تبصره 3 ماده 3 قانون مربوط به مقررات امور پزشکی، دارویی، مواد خوردنی و آشامیدنی و همچنین مقررات توزیع دارو در جمهوری اسلامی ایران می‌گوید: کلیه فرآورده‌های تقویتی، تحریک‌کننده، ویتامین‌ها، و غیره جزو اقلام دارویی محسوب می‌شوند. بنابراین ممنوعیت عرضه در این خصوص بر طبق قانون وجود دارد.

بند (پ) ماده 7 قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور نیز اعلام می‌کند: هرگونه واردات تجاری، ذخیره‌سازی، توزیع، عرضه و فروش کالاهای دارویی، واکسن، مواد زیستی (بیولوژیک)، طبیعی و سنتی، مکمل‌های تغذیه‌ای، آرایشی، بهداشتی، غذایی و ملزومات و تجهیزات پزشکی که در سامانه رهگیری و کنترل اصالت طبق ضوابطی که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعلام می‌کند، ثبت نشده باشد جرم محسوب می‌شود و با مجرم مطابق قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب 92/۱۰/03 برخورد می‌شود.

عبدالعظیم بهفر، نماینده سازمان غذا و دارو اظهار کرد براساس تبصره 3 ماده 3 قانون مقررات پزشکی و دارویی مکمل ها جزء دارو محسوب می شوند و الزامات داروها بر آن ها حاکم است. از جمله الزامات دارویی که باید مدنظر قرار گیرد، تجویز پزشک است و در داروهای بدون نسخه هم مسئولیت بر عهده دکتر داروساز و مسئول فنی داروخانه می باشد و اگر خارج از این عمل شود، خلاف قانون و دخالت در امر طبابت است. همچنین طبق بند (پ) ماده 7 قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور برای عرضه این مکمل ها باید در سامانه تیتک ثبت نام صورت گیرد و ضوابط آن رعایت شود.

بهفر ضمن اشاره به ضابطه فروش اینترنتی فرآورده های سلامت غیردارویی در داروخانه ها مصوب 1397 گفت علت اینکه به داروخانه ها این اجازه داده شده این است که خرید، فروش و عرضه داورخانه های دارای مجوز طبق مستندات قابل پیگیری است و مسئول فنی داروخانه مسئولیت را بر عهده دارد ولی در پلتفرم های آنلاین نظیر دیجی کالا این امکان وجود ندارد.

 عبدالحسین قاسم زاده دیگر نماینده سازمان غذا و دارو نیز به بحث انبارش این محصولات اشاره نمود و گفت انبارش و حمل و نقل این محصولات مسئولیتی می‌خواهد که باید تحت کنترل و نظارت باشد و در همین راستا داروخانه های آنلاین به طور مستمر مورد بازرسی و نظارت قرار می‌گیرند در حالیکه در این پلتفرم ها مشخص نیست داروها از کجا تامین می شوند. وی در ادامه گفت در حال حاضر براساس گزارش‌های ارائه شده بیش از 200 هزار پلتفرم شناسایی شده اند که مکمل های قاچاق به فروش می‌رسانند.

سعید محمدی، رئیس هیات مدیره شرکت دیجی کالا در تشریح آنچه قرار است توسط این شرکت انجام شود، گفت: دیجی کالا قصد دارد برای سرعت بخشیدن به فرآیند خرید کالا به عنوان یک بهم رسان بین داروخانه و مشتری قرار بگیرد و فهرستی از داروخانه‌هایی که یک مکمل خاص را موجود دارند با ذکر اطلاعات داروخانه و قیمت کالا در اختیار مشتری قرار دهد. در این بین دیجی کالا امکان ارتباط بین داروخانه و متقاضی را فراهم می‌کند و حتی در فرآیند انبار، نگهداری و ارسال دارو نیز نقشی ندارد.

بر اساس اظهارات او این اقدام طبق قوانین موجود امکان اجرا دارد و نیازی به اصلاح هیچ قانونی نیست. در حال حاضر 200 داروخانه برای فروش آنلاین مکمل‌های غذایی، دارویی و ورزشی مجوز دارند.

او دسترسی آسان‌تر و یکجا، امکان عرضه کالا با قیمت‌های رقابتی و افزایش سطح شفافیت را از مزایای ورود پلتفرم‌های مختلف به این عرصه دانست.

در این بین برخی از نمایندگان دیگر دستگاه‌ها و بخش‌های حاضر در نشست ضمن موافقت با اصل موضوع بر لزوم اتخاذ سازوکاری برای تقویت کسب‌وکارهای نو و دیجیتال در فضای اقتصادی امروز تأکید کردند. به باور آنها دنیا به این سمت حرکت کرده و سرانجام هرگونه مقاومت در برابر این تغییر شکسته خواهد شد. باید به جای اقدامات بازدارنده، بستر را برای فعالیت قانونی و دقیق این نوع پلتفرم‌ها فراهم کرد.

در نهایت مدیر دبیرخانه کمیته حمایت از کسب وکار با تأکید بر این مطلب که سازمان غذا و دارو برای اعلام ممنوعیت درخواست پلتفرم‌هایی نظیر دیجی کالا به مستنداتی رجوع می‌کند که قابل پذیرش نیست، بنابراین لازم است برای نتیجه‌گیری دراین‌باره، موضوع در نشست شورای گفت‌وگو و یا کمیته حمایت از کسب وکار مطرح و بررسی شود.