محسن عامری، مدیر بررسی و تنظیم پیشنهادات کمیته، در ابتدای جلسه به سوابق تصویب قانون تضمین خرید محصولات کشاورزی از سال 1368 پرداخت و گفت طبق دسته بندی تعریف شده در استاندارد گندم، 4 درجه یا کلاس برای گندم تعریف شده که به ترتیب کلاس های 1 و 2 و 3 مخصوص خوراک انسان و کلاس 4 مخصوص خوراک دام و طیور می باشد. وی به دستورالعمل کیفی خرید گندم داخلی سال 1395 اشاره کرد و گفت برخی از استان ها به ویژه استان گلستان بعنوان تولیدکننده مرغوب ترین گندم در کشور، خواستار لحاظ نمودن مولفه هایی نظیر میزان پروتئین و گلوتن در قیمت گذاری خرید گندم می باشند، به نحوی که قیمت خرید گندم های با کیفیت، بالاتر از انواع دیگر بوده و کشاورزان انگیزه خود را برای افزایش تولید باکیفیت از دست ندهند.

در ادامه فعالین بخش خصوصی و نمایندگان انجمن های صنایع وابسته به گندم حاضر در جلسه، ضمن اشاره به نیاز صنایعی مانند تولید ماکارونی، گلوکز و نشاسته، به استفاده از گندم با کیفیت و دارای پروتین و گلوتن بالا و با بیان اینکه دولت باید از کشاورزان به گونه ای حمایت نمایند تا کود، بذر مناسب، سوخت، آب لازم در اختیار آن ها قرار گیرد، پیشنهاد نمودند که دولت با پرداخت یارانه یا جایزه و هر روش دیگری حمایت لازم را از کشاورزان نماید، لیکن تمهیدات لازم جهت تامین گندم با کیفیت و قیمت مناسب برای صنایع اندیشیده شود.

کاوه زرگران، دبیر کانون صنایع غذایی ایران، پیشنهاد نمود که اعتبار لازم جهت خرید دستگاه های اندازه گیری کیفیت گندم تامین گردد تا ارزیابی کیفیت در همان مقطع زمانی خرید اولیه و پیش از انبار شدن در سیلوها صورت پذیرد. وی همچنین پیشنهاد داد پس از برداشت گندم مورد نیاز خبازی، برنامه ریزی در تولید گندم مازاد با پروتئین بالای 28 درصد صورت پذیرد تا مشکل صنعت نیز حل گردد.

علیرضا کریمی، رئیس کانون هماهنگی دانش و صنعت زنجیره گندم، روش خرید تضمینی گندم را به این شکل پیشنهاد داد که ابتدا بخش خصوصی، گندم مورد نیاز خود را از کشاورزان بخرد و مابقی خریداری نشده توسط دولت خریداری شود. وی همچنین پیشنهاد استان گلستان مبنی بر تفاوت نرخ گندم تولیدی استان با سایر گندم های با کیفیت پایین تر را وارد دانست.

علی نصر، رییس مرکز پژوهش های غلات با توضیح دستورالعمل خرید گندم تحت عنوان استاندارد 104، بیان نمود در سال 95 طبق نمونه گیری های قطعی شده از 18 استان، متوسط درصد پروتئین، 12/41 درصد است. همچنین گلوتن مرطوب در ارتباط با آرد گندم می باشد و آرد نیز با توجه به محصول نهایی، مورد ارزیابی قرار می گیرد که امسال گلوتن 26/53 درصد بوده است. وی در ادامه افزود که دولت آمادگی لازم را جهت سفارشی کردن تولید دارد تا نماینده کارخانه ها در صنایع مختلف و در استان های مختلف، نمونه گندم مورد نظر خود را در آزمایشگاه ها آنالیز نمایند و بعد از آن، سفارش را ثبت و بارگیری گندم مورد نیاز را انجام دهند.

غلامرضا امینی، مدیرکل نظارت بر اجرای استاندارد غذایی کشاورزی سازمان ملی استاندارد بیان نمود که در تولید گندم، 70 درصد آب و هوا و 30 درصد نوع و رقم و ژنتیک تاثیر گذار می باشد، لذا در برخی از مناطق نمی توان انتظار تولید گندم با پروتین بالایی را داشت. لازم به ذکر است که برای اندازه گیری کیفیت در گندم با توجه به امکاناتی که در محل های خرید گندم دهستان ها وجود دارد، لازم است تا دغدغه های اجرایی آن نیز دیده شود.

همچنین فرزانه انصاری، رئیس پژوهشکده صنایع غذایی و کشاورزی پژوهشگاه استاندارد نیز اعلام نمود که پژوهشکده با هرگونه تغییر و به روزآوری استاندارد که منجر به تامین و ارتقاء ایمنی مواد غذایی مورد مصرف جامعه گردد، موافق است.

در ادامه حسن عباسی معروفان، عضو هیأت مدیره و معاون بازرگانی شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی، ضمن توضیح روند خرید تضمینی گندم، اظهار داشت که دولت از 14 میلیون تن گندم تولیدی در سال 95، میزان 11 میلیون و524 هزار تن گندم از 31 استان کشور خریداری نموده است و در مهر امسال، کلیه بدهی دولت از این بابت، پرداخت گشته است؛ لذا عملیات اجرایی با حجم زیادی انجام می گیرد. وی در ادامه بیان نمود که اکنون با توجه به استاندارد 104 در کشور، گندمی که بتوان در خبازی، صنعت ماکارونی و غیره به کاربرد، وجود دارد و جلسات متعددی نیز برای کیفی سازی اختلاط های گندم برای برطرف نمودن نیازهای صنایع برگزار شده است.

وی افزود دولت به سلامت مردم احترام می گذارد، لیکن مشکلات اجرایی نظیر کمبود امکانات آزمایشگاهی و دستگاه های اندازه گیری گلوتن مرطوب سبب شده است که به غیر از 3 شاخص افت مفید، غیرمفید و سن زدگی، شاخص دیگری لحاظ نگردد. ایشان در ادامه پیشنهاد نمود گندم از گندمکاران براساس کیفیت تولیدی به قیمت های متفاوت خریداری گردد و همچنین مصرف کننده با توافق مستقیم از تولیدکننده (کشاورز) به قیمت کشف شده در بورس کالا خرید خود را انجام دهد و مابه التفاوت تا قیمت تضمینی توسط دولت به عنوان یارانه پرداخت گردد.

اسماعیل اسفندیار پور، مشاور وزیر جهاد کشاورزی با بیان این مطلب که نوع، ارقام، کیفیت گندم در استان های مختلف که مدنظر صنوف است، در دسترس می باشد، اظهار داشت که بخش خصوصی و صنایع مختلف با در نظرگرفتن هدف خود، باید با کشاورزان ارتباط برقرار نموده و با مدیریت آن، گندم با ویژگی خاص مورد نظر و با کیفیت مطلوب را خریداری و نیاز خود را برطرف نمایند.

محمدحسین شریعتمدار، رئیس مرکز ملی مطالعات راهبردی آب و کشاورزی، پیشنهاد داد تا کارگروهی با مشارکت بخش خصوصی و بخش های دولتی مرتبط با موضوع تشکیل شود تا دستورالعمل خرید کیفی گندم را بازبینی و تدوین نماید، به نحوی که ضمن عملیاتی بودن، شاخص های کیفی نیز در آن در نظر گرفته شود.

در پایان با توجه به مباحث مطروحه، جمع‌بندی بدین شرح بود که اصل موضوع وارد می باشد و مقرر گردید پیشنهادات مربوطه از جمله تشکیل کارگروه تدوین و به روزآوری دستورالعمل خرید کیفی گندم در صحن کمیته ماده 76 مطرح گردد.